Islam, een religie of een (politieke) ideologie?

De VVD, CDA en PVV gaan verder onderhandelen over een minderheidskabinet. De reden dat er geen meerderheidskabinet kan komen is volgens hun gezamenlijke verklaring als volgt:

De drie partijen VVD, PVV en CDA verschillen van mening over aard en karakter van de islam. De scheidslijn zit hem in het karakteriseren van de islam als óf religie óf (politieke) ideologie.

Wat een onzin. De islam is het alle drie. De definitie van een ideologie is erg breed, in bijvoorbeeld Van Dale is het volgende te lezen:

ideo·lo·gie de; v -gieën het geheel vd beginselen, denkbeelden ve stelsel

De uitleg op de Engelse Wikipedia waar ik naar linkte is uiteraard beter te begrijpen dan de frustrerende beknoptheid van een woordenboek. Laten we even uitgaan van de definitie van Wikipedia. Daar wordt gesteld dat een ideologie een verzameling van ideeën is over de doelen, verwachtingen en handelingen van de mens. Natuurlijk bestaan er verschillende definities van wat een ideologie is, maar dat moet dan wel een heel rare definitie zijn als je niet tot de conclusie komt dat de islam, net zoals praktisch iedere andere grote religie, een ideologie is. Ook is het een politieke ideologie, omdat er politieke partijen bestaan die hun programma en handelen op de islam baseren. Het merendeel van de bekende politieke ideologieën kwam overigens voort uit het christendom.

De PVV lijkt zijn best te hebben gedaan om de ‘mogelijkheid’ dat de islam een (politieke) ideologie is als iets slechts af te schilderen. Anders zou het natuurlijk geen reden zijn voor zo’n belangrijk verschil van mening. Ze meten met twee maten. De partij waar zij mee onderhandelen, het CDA, hangt de christendemocratie aan als politieke ideologie. Waarom heeft de PVV geen problemen met christendom als politieke ideologie? De binaire keuze die wordt voorgesteld is ook erg eigenaardig omdat als de islam een (politieke) ideologie zou zijn, het dus geen religie is volgens de PVV-logica. Religie is echter niets meer dan het geloof in en aanbidden van god(en). Hoe zou de islam dan niet een religie kunnen zijn volgens de PVV?

Ik vraag me af hoe de drie partijen tot deze vreemde formulering in de verklaring zijn gekomen. Misschien was het een mislukte poging een eufemisme op te voeren voor de PVV? We weten allemaal dat de PVV de islam verafschuwt, het was helemaal niet nodig om de verklaring in rare bochten te wringen. Die binaire keuze tussen de islam als religie of als (politieke) ideologie is geen werkelijke keuze, het is een woordspel omdat de islam net als iedere andere religie een religie, ideologie en politieke ideologie tegelijk is. Het meningsverschil gaat ook niet over dit flauwe woordspel, maar over het probleem dat de VVD en het CDA hebben met de discriminerende standpunten van de PVV jegens de islam.

5 gedachten over “Islam, een religie of een (politieke) ideologie?”

  1. Dank voor je uitleg! Het verschil was mij ook niet helemaal duidelijk.
    Mischien moet de PVV voor de duidelijkheid dan ook maar de Van Dale aanpassen/verbieden (sorry flauw grapje)?

  2. Graag gedaan. Overigens heb ik nog een tweede voorbeeld, dit keer niet over de PVV maar over haar tegenstanders. Pechtold was een paar dagen geleden te gast bij NOVA, en noemde de PVV ‘racistisch’. Nu is de PVV helemaal niet racistisch, maar discriminerend. Racisme is immers discriminatie op basis van ras, maar de PVV discrimineert alleen op basis van religie.

    Pechtold moet dat fijne verschil tussen deze woorden ook kennen, ik verdenk hem van kwade opzet omdat racisme natuurlijk ernstiger klinkt dan discriminatie.

  3. Kwade opzet, dat is bij de discussie godsdienst of ideologie ook aan de orde. 3 feiten:
    Snouck Hurgronje, een eeuw terug een van onze eerste serieuze Arabisten en islamkenners, die zich zelfs liet besnijden om de pelgrimage naar Mekka te kunnen meemaken was duidelijk: Snouck Hurgronje schreef hierover: “Het geheel van wetten die, volgens de Islâm, de verhoudingen zouden moeten regelen tussen gelovigen en ongelovigen, is de meest consequente uitwerking denkbaar van een mengsel van religie en politiek in hun middeleeuwse vorm. Dat diegene die de materiële macht heeft tevens de geest moet domineren wordt als een vanzelfsprekendheid aanvaard, de mogelijkheid dat aanhangers van verschillende religies samen kunnen leven als burgers van dezelfde staat en met gelijke rechten is uitgesloten.” De islam-historicus Jacob Burckhardt (en dat is een van de grote namen op het vakgebied) stelt: Alle religies zijn exclusief, maar de islam is dat bij uitstek. Deze ontwikkelde zich onmiddellijk tot een staatsvorm die versmolten is met de eigen religie. De Koran is daarvan het spirituele en seculiere wetboek. Diens statuten omvatten alle terreinen van het leven… en blijven vaststaand en onvervormbaar; de bijzonder bekrompen Arabische geest dringt zich op aan vele andere volken en kneedt ze dan voorgoed naar haar eigen vorm (een totale, allesomvattende spirituele gevangenschap!).
    Als ook moslims zelf dat doorgaans stellen, gemakkelijk te vinden op internet, is het volkomen dwaas Wilders daarvoor een proces aan te doen. Wilders moge een enge demagoog zijn, hij heeft op dit punt alle recht van spreken. De wijze waarop men hem hiermee de mond wil snoeren is leugenachtig.

  4. Pingback: De vuistregel in de wetenschap: ouder is vaak slechter « Information Overload

  5. Nou je legt het uitstekend uit. Uit bijna iedere religie komt er een ideologie voort(ideen over inrichting v.d.samenleving).

    Ik ben zelf een praktiserende moslim. En islam is inderdaad alle drie (religie+(politiek ideologie) en daar hoeft NIETS slechts aan te zijn, zolang het niet toornt aan de rechtstaat die wij vandaag kennen.

    Daarnaast is het ook verplicht voor een moslim om zich te houden aan de wetten van een niet-islamitisch land, waarin hij leeft of werkt, zolang het niet in tegenstrijd is met zijn of haar geloof. Zie hadith.

    En aangezien wij vandaag de dag een rechtstaat hebben ontwikkeld, die bijna alle rechten (dmv wetten) van een moslim waarborgt, om zijn of haar religie uit te oefenen, is de sharia geen noodzaak bij de moslims. Het leeft niet eens onder de moslims, behalve onder enkele die niets willen dan verderf. Maar deze personen bevinden zich onder allerlei nationaliteiten/religies.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven