Een verfilming van Barentsz’ expeditie naar Nova Zembla

Reinout Oerlemans is van plan de expeditie van Willem Barentsz naar Nova Zembla te verfilmen. Net als hoogleraar Haqcuebord koester ik de hoop dat de gebeurtenissen zo natuurgetrouw mogelijk worden weergegeven. Maar ik ben een pessimist, omdat ik uit ervaring weet dat filmproducenten zo goed als altijd artistieke vrijheid als excuus gebruiken om af te wijken van de historie, ook al voegt het niets toe. Bijvoorbeeld in de film Gladiator wordt verteld dat Rome gesticht werd als een republiek, terwijl het in werkelijkheid een electorale monarchie was. Het is afwijking van de historie die werkelijk niets toevoegt aan de film (behalve misschien dat Rome nog meer verheerlijkt wordt?) en het enigste wat het doet is de kijkers verkeerd informeren. Zoals te lezen is in het Wikipedia artikel zijn er wel historici ingeschakeld als adviseurs voor de film, dus ik geloof niet dat het een fout is. Ik ga er van uit dat deze film ook wel weer historisch verziekt zal worden, misschien wordt ik dan nog positief verrast als het tegendeel waar blijkt.

Mijn motivatie om hier een post over te schrijven is eigenlijk dat ik moest denken aan het verhaal van het schip Batavia als materiaal voor een film. De expeditie van Willem Barentsz is mij wel bekend van de les Geschiedenis op de basisschool, en een hoorcollege van de cursus Vroegmoderne Tijd van mijn opleiding Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Van de Batavia die schipbreuk leed aan de kust van West-Australië had ik echter nog nooit gehoord tot ik toevallig op het artikel op Wikipedia belandde. Ik kwam daar terecht toen ik aan het lezen over Australië en ik de links naar andere artikelen volgde.

Het verhaal van de Batavia speelt zo’n dertig jaar later dan dat van de expeditie van Barentsz, maar het gaat ook over schipbreuk. Barentsz moest vooral zien te overleven, terwijl de Batavia te maken had met muiterij, psychopaten en moord, wat mij spannender lijkt. Zo te zien zijn veel schrijvers al gefascineerd geraakt door de lotgevallen van de Batavia, waar blijven de filmproducenten? Als ik het verhaal op Wikipedia lees zie ik al helemaal voor me hoe spannend een film over de Batavia zou zijn!