Voor macro economie was er een gastcollege gepland voor maandag 16 oktober, en de gastspreker was Gerrit Zalm. De mogelijkheid om een gastcollege met een gast van dit kaliber bij te wonen zal je ook niet vaak krijgen in je leven, dus ik was natuurlijk bij dit gastcollege aanwezig.
Hij vertelde over het begrotingsbeleid, en daarna was er nog de mogelijkheid om vragen te stellen. Zelf stelde ik de vraag wat de machtsverhouding is tussen de ambtenaren enerzijds en de politici/bewindslieden anderzijds bij het vaststellen van de begroting. In het boek “Openbaar bestuur” wat wij lezen voor bestuurskunde is een hoofdstuk gewijd aan de machtsverhouding tussen ambtenaren en politici.
Zijn antwoord luidde dat het in zijn geval niet zo was dat de ambtenaren de baas speelden. Hij zou wel eens wat werk delegeren, maar hij blijft zelf de controle houden. De macht van ambtenaren is volgens hem ook afhankelijk van de sterkte of zwakte van de minister. Zalm zelf is met zijn studie economie en zijn werkervaring met het Centraal Planbureau en het ministerie van Financiën een sterke minister.
Dat brengt mij op een ander punt. Zou het niet wenselijk zijn als ieder lid van de regering de juiste opleiding had voor zijn werk? Als in een lichte vorm van technocratie? Bijvoorbeeld, Mark Rutte en Maxime Verhagen hebben beide geschiedenis gestudeerd. Nu zijn zij wel politici en geen bewindslieden, maar is het niet eigenaardig dat zij niet een opleiding genoten hebben die relevant is voor hun werk?
Een klein punt van kritiek op het gastcollege van Zalm was dat hij blijkbaar niet helemaal rekening hield met het kennisniveau van zijn publiek. Hij gaf uitleg over het begrip Bruto Binnenlands Product (BBP) aan eerstejaars universitaire studenten die al colleges economie hadden gevolgd. In het tweede jaar van de HAVO was mij al uitgelegd wat het BBP betekende. Hoewel Zalm deze fout maar een keer beging is het toch van belang om goed rekening te houden met de voorkennis van het publiek om een goede presentatie te geven.