De mislukte verkenning en Rutte’s geheugen

Gisteren en vandaag heb ik met veel belangstelling de debatten gevolgd over de mislukte verkenning na de verkiezingen. Ik denk niet dat Mark Rutte loog toen hij beweerde dat hij niet over Omtzigt had gesproken tijdens de gesprekken met de verkenners. Immers, liegen is het ‘opzettelijk vertellen van onwaarheden’, volgens een woordenboek als Van Dale. Ik zie geen reden voor opzet hier. Als Rutte immers gelijk had verteld dat hij had gesuggereerd om Omtzigt een ministerpost aan te bieden, hadden maar weinig mensen daar aanstoot aan kunnen nemen.

Omtzigt heeft het Rutte vaak lastig gemaakt als kritisch Kamerlid, maar ik zie geen slechte bedoelingen van Rutte in het aanbod van een ministerspost. Misschien denken anderen aan het Engelse spreekwoord ‘keep your friends close, and your enemies closer’ in de zin dat Omtzigt geen criticus van het kabinet meer zou zijn als hij zich zou moeten toewijden aan zijn taken als minister. Maar dat overtuigt mij niet, omdat het Omtzigt immers vrij zou staan een aanbod voor een ministerspost te weigeren.

Sommige fractievoorzitters waren er toch van overtuigd dat Rutte loog. Ik vond het jammer dat zij zo overdreven op Rutte moesten inhakken. Het enige feit is dat Rutte onwaarheden heeft vertelt. Maar, zoals Klaver en daarna ook Kaag zeiden, de verdediging van Rutte dat hij het zich niet meer herinnerde past in een patroon. De verdediging is sleets geworden nadat deze veelvuldig in het verleden is ingezet, zoals bij de dividendbelasting, Hawija, de Teevendeal en Halbe Zijlstra.

Maar laten we ons nu beperken tot Rutte’s optreden in de verkenning. Mijn geheugen is ook niet perfect, ik vergeet ook dingen. Ik vind het dan ook niet vreemd dat Rutte zich niet alles meer herinnerd, zeker als je jaren lang, dag in dag uit, zoveel informatie krijgt als minister-president. Maar wat ik dan toch verbazend vind is dat Rutte zich de grenzen van zijn herinneringen niet leek te realiseren toen hij voor de camera’s zei dat hij niet over Omtzigt gesproken had. Als hij het niet zeker wist had hij ook gewoon kunnen zeggen dat hij daar nog over na moest denken.

Daarna had hij in theorie de notulen van zijn gesprek met de verkenners kunnen nakijken. Als secretaris van GroenLinks Zuid-Holland schreef ik ook altijd notulen van onze vergaderingen en zorgde ik er voor dat ik deze liefst de dag er na al opstuurde naar de aanwezigen. Op de een of andere manier heeft het echter een week geduurd (de rel begon op donderdag 25 maart toen Ollongren werd gefotografeerd met haar notities) voordat Rutte op donderdag 1 april de notulen van zijn gesprek kon inzien. Ik begrijp niet waarom dat zo lang moest duren.

Als ik in een hoge functie zo veel problemen met mijn geheugen had en daarom onwaarheden verkondigde, zou ik wellicht al zijn ontslagen. Enerzijds zou ik Rutte misschien het voordeel van de twijfel geven. Laat ze doorgaan met de verkenning en snel met een nieuw kabinet komen. Het gedoe met de mislukte verkenning leidt te veel af van de crisis die nu bestreden moet worden. Anderzijds was het ook goed voorstelbaar dat de voltallige oppositie een motie van wantrouwen steunde en de coalitie een motie van afkeuring. Alle andere partijen hebben hun boten verbrand op een manier dat ze verdere samenwerking met Rutte voor zichzelf onmogelijk of op zijn minst ongeloofwaardig hebben gemaakt. Misschien is het vertrouwen het snelst te herstellen als Rutte toch opstapt als partijleider. Tamara van Ark, de nummer twee op de VVD-kandidatenlijst, als minister-president van het nieuwe kabinet dan maar?

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven