Nederland reageert te laat en te zwak op de afsluiting van het Russische gas

Op maandag 20 juni besloot het kabinet om de kolencentrales harder te laten draaien omdat er anders in de winter een gastekort dreigt nu Rusland geen gas meer levert. Hoewel dit op de korte termijn misschien deels onvermijdelijk is, heeft het kabinet de verkeerde keuzes gemaakt en is het erg naïef geweest.

Een korte tijdlijn. Op 24 februari begon de Russische invasie van Oekraïne. Op 1 april zei de directeur van Gasunie Transport Service dat de dreigementen van Rusland om geen gas meer te leveren serieus werden genomen. Als Rusland niet meer zou leveren dan zouden wij niet ontkomen aan afsluitingen in de industrie volgens hem. Op 8 april onthulde onderzoeksbureau Kalavasta dat Nederland per dag ongeveer € 30 miljoen betaalt voor Russisch gas. Ondertussen waren er al allerlei sancties tegen Rusland ingesteld door de EU (met instemming van Nederland), maar gas bleef nog buiten schot. Op 27 april werden Polen en Bulgarije afgesloten van Russisch gas. Nederland volgde dus op 31 mei.

In plaats van dat wij de keuze hebben gemaakt om geen Russisch gas meer af te nemen, heeft Rusland het makkelijk voor ons gemaakt en de keuze voor ons genomen. Het is beschamend dat de Russen ons voor zijn geweest en wij niet zelf die keuze hebben gemaakt. De keuze om te stoppen met Russisch gas had al gemaakt moeten zijn toen Rusland in 2014 de Krim annexeerde, of ten minste in de eerste dagen na de invasie van Oekraïne in 2022. Iedereen met gezond verstand had na de invasie van dit jaar moeten zien aankomen dat Rusland ons zou gaan chanteren met onze afhankelijkheid van hun gas als wij Oekraïne zouden steunen. Het was ook duidelijk dat door het afnemen van Russisch gas de Russische invasie van Oekraïne indirect financierden. Maar het kabinet deed niets.

In plaats van nu de kolencentrales weer te laten roken had het kabinet er ook voor kunnen kiezen om direct na de invasie pijnlijke beslissingen te nemen om het gasverbruik sterk te reduceren. Dan waren de voorraden meer gevuld en was het aanslingeren van de kolencentrales wellicht niet nodig geweest. Op 19 april werd er een motie ingediend door GroenLinks die de regering verzocht om in de glastuinbouw het gebruik van gas voor de sierteelt te verbieden. Met deze oorlog en klimaatcrisis is het gebruik van kostbaar gas immers niet te rechtvaardigen voor het telen van sierbloemen, is de gedachtegang. De motie werd helaas weggestemd.

Het antwoord van de lobby liet zich raden. Glastuinbouw Nederland komt met onnavolgbare argumenten zoals dat de energietransitie onmogelijk zonder de sierteelt kan worden bereikt en dat de sierteelt nodig is om te innoveren binnen de glastuinbouw. Hoe bevorder je de energietransitie door gas te verbruiken en waarom kun je niet innoveren in de glastuinbouw met groente- en fruitteelt? Elly Michiels-Fleuren, bestuurslid bij de Limburgse Land- en Tuinbouwbond, maakt het helemaal bont. Volgens haar zijn “bloemen en planten een zeer belangrijke factor mbt mentale gezondheid van de mens… dit beperken en onbetaalbaar maken middels zulke maatregelen gaat onze maatschappij hard raken”. Ongetwijfeld hebben onze voorouders die het zonder glastuinbouw moesten stellen allemaal zwaar geleden onder depressie in de winters, toen er helemaal geen bloemen te koop waren.

Dit is illustratief voor het handelen van dit kabinet en een groot deel van de Nederlanders. Totale onwil om ook maar iets van pijnlijke maatregelen door te voeren. “Pijnlijk” is eigenlijk nog een groot woord, het is eerder inleveren op onze overdaad. Naast stoppen met sierteelt in de glastuinbouw zijn er nog veel laaghangend fruit aan maatregelen te verzinnen.

Sluit de sierteelt af en gebruik die kassen om zonder fossiele brandstoffen groente of fruit te telen. Verbied terrasverwarming en verbied openstaande deuren voor verwarmde winkels. Verbied overdekte kunstijsbanen en laat de mensen die willen schaatsen de trein nemen naar plekken in Europa waar vaker geschaatst kan worden in de buitenlucht. Verbouw de zwembaden naar openluchtbaden waar het water vanzelf comfortabel warm wordt gedurende vijf maanden in het jaar. Als je dan toch in de winter baantjes wil zwemmen kan je ook gewoon een wetsuit aantrekken. Hoewel dit soort keuzes moeilijk zijn en weerstand opleveren is met al deze maatregelen snel resultaat te boeken. Een verplichting vanaf 2026 om bij vervanging van een cv-ketel voor een (hybride) warmtepomp te kiezen zet nu geen zoden aan de dijk.

Er zijn natuurlijk Nederlanders die nu moeite hebben om de energierekening te betalen. Die groep moet uiteraard gericht gecompenseerd worden. Maar op de verworvenheden die ik hierboven heb genoemd kunnen wij best flink inleveren. Want terwijl wij hier ons zorgen maken over de sierteelt, wordt het Oekraïense volk van hun land beroofd en uitgemoord.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven