De ongelofelijke verdorvenheid van het Russische leger kent geen grenzen. Vorig jaar was ik geschokt toen ik las dat een Holocaustoverlevende was gedood tijdens de beschieting van Charkiv in maart. Ik was kwaad toen ik las over het bloedbad van Boetsja in april. Maar ik werd werkelijk woedend toen ik las over de dood van Serhii, een pasgeborene van twee dagen oud die overleed door de inslag van een Russische kruisraket op een ziekenhuis in Vilniansk in november.
Het vermoorden van pasgeborenen en babies is een ondenkbare misdaad sinds het bloedbad van Bethlehem twee milennia geleden. Terwijl de meeste historici die gebeurtenis nu als een mythe beschouwen doet het Russische leger dit structureel en opzettelijk in Oekraïne. Serhii was niet de eerste en zal waarschijnlijk ook niet de laatste zijn.
Wat dit speciaal voor mij maakt is het verhaal over Serhii’s dood in de Washington Post (zie de verwijzing hierboven). Ik raak gewend aan de kortere verhalen over Oekraïense slachtoffers, maar de details in dit verhaal maakten het persoonlijk en hebben mij hard geraakt. In tegenstelling tot de volwassenen die werden vermoord in Boetsja was Serhii niet in staat om op te groeien en te genieten van het leven. Hij heeft nooit de mogelijkheid gehad om met zijn vrienden te spelen of van een vakantie met zijn familie te genieten. Dit alles is hem ontzegt door het Russische leger.
Wat voor zieke geest is er voor nodig om met opzet ziekenhuizen te bestoken met kruisraketten, met de kennis dat pasgeborenen dan kunnen sterven? Aan de top van de commandostructuur staat Vladimir Poetin, een man die zelf twee dochters heeft. Lager in de commandostructuur staan de ‘remote control killers’, de militaire technici die de vliegroute van de kruisraketten berekenen die op Oekraïne worden afgeschoten. Bellingcat onderzocht hen en publiceerde een verhaal met foto’s die ze op de sociale media van deze mensen vonden. Als we goed kijken zien we twee technici die gewone vaders lijken met kleine kinderen. Poetin mag volgens sommige psychologen dan een psychopaat zijn, maar ik heb moeite om te begrijpen waarom deze technici geen moeite hebben met het vernietigen van ziekenhuizen.
Uiteindelijk draait het dan om de eeuwenoude vraag waarom mensen slecht zijn. Toen ik zocht naar antwoorden vond ik de uitleg van de beroemde sociaal psycholoog Roy F. Baumeister de meest interessante. Hij wijst het concept van pure kwaadaardigheid af omdat hij denkt dat slechte daden worden veroorzaakt door vele complexe factoren.
Als ik Baumeister’s uitleg toepas op deze casussen dan zal Poetin waarschijnlijk zijn handelen niet eens als slecht beschouwen. In zijn optiek bedreigt het Westen hem, met haar uitbreiding van de NAVO en de inbreuk op de Russische invloedssfeer. Hij beweert constant dat Rusland het slachtoffer is van Westerse vijandigheid en zich daarom moet verdedigen. Zijn ego werd gekrenkt door het uiteenvallen van de Sovjetunie, dus voelt hij dat zijn missie om ‘het rijk van Peter de Grote te herstellen’ gerechtvaardigd is. De technici delen deze ideologische motivatie waarschijnlijk niet en hebben meer alledaagse redenen. Zij willen gewoon hun salaris verdienen en hun baan niet verliezen. Zij kunnen zich verstoppen achter de ‘orders van boven’ verdediging en werken op grote afstand van de gruwelen van het slagveld in Oekraïne. Ze kunnen zichzelf misleiden door het feit dat ze kleine raderen zijn in de Russische oorlogsmachine en dat iemand anders op de knop duwt om de kruisraket daadwerkelijk te lanceren. Door alle staatspropaganda in Rusland zullen ze wellicht niet eens meekrijgen wat voor lijden ze aanrichten.
Maar vergis je niet, ondanks mijn poging om de kwaadaardigheid van het Russische leger te begrijpen heb ik absoluut geen medelijden met hen. Er is geen excuus voor het doden van pasgeborenen, andere oorlogsmisdaden en het beginnen van veroveringsoorlogen. Poetin, zijn handlangers en het Russische leger doen het werk van de duivel. Ze zijn ongedierte dat verwijderd moet worden van de Oekraïense bodem.
Het is hoopgevend dat er nog steeds hard wordt gewerkt aan dit verwijderingsproces sinds ik voor het laatst schreef over de Russisch-Oekraïense Oorlog. Oekraïense tegenaanvallen waren succesvol terwijl de Russen fouten bleven maken en slecht bleken te leren van de geschiedenis. De campagne om de Oekraïense moraal te breken door civiele en energie-infrastructuur te vernietigen faalde, net als de Blitz tijdens de Tweede Wereldoorlog. Rusland incasseert zeer veel doden tijdens de langzame verovering van het strategisch onbelangrijke Bachmoet, vergelijkbaar met de Duitse obsessie voor Stalingrad tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Als Rusland door blijft gaan in deze onsuccesvolle oorlog zou haar huidige regime zich wel eens omvergeworpen zien worden zoals de Russische Voorlopige Regering tijdens de Februarirevolutie van 1917. Rusland’s tegenslagen tijdens de Eerste Wereldoorlog waren een belangrijke oorzaak van die revolutie. De geschiedenis leert ons dat zelfs kleine gebeurtenissen grote effecten kunnen hebben. Zelfs wanneer dictators hun greep op macht veilig achten, kunnen zij nog steeds op verrassende wijze afgezet en geëxecuteerd worden, zoals Ceaușescu tijdens de Roemeense Revolutie. Één complot of één fout kan genoeg zijn voor een nieuwe Russische Revolutie.
Tegelijkertijd voel ik schaamte voor het privilege dat ik hier in Nederland in vrede leef terwijl Oekraïners van mijn leeftijd met de Russen vechten aan het front. Als ik geen verplichtingen had jegens mijn gezin en werk hier was ik wellicht verleid om mijzelf aan te sluiten bij het Oekraïense leger. In mijn omstandigheden besloot ik om simpelweg te doneren aan het Oekraïense leger via de Nationale Bank van Oekraïene vorig jaar. Ik hoop dat mijn lezers dat ook doen. Begrijp dat zelfs de kleinste donatie kan helpen. Ik ben van plan om dit jaar een tweede keer te doneren.
Hoewel de steun van de Westerse staten voor Oekraïne bemoedigend is denk ik nog steeds dat er meer gedaan kan worden. De huidige leveranties van Leopard 2 tanks lijken weinig voor te stellen vergeleken met het aantal actieve tanks in Europese legers. Het is niet alsof Europeanen deze tanks zelf nodig hebben, dus het is teleurstellend dat er slappe excuses worden gemaakt om ze niet naar Oekraïne te sturen. Griekenland bezit bijvoorbeeld het grootste aantal Leopards in Europa, honderden, maar weigerde er ook maar één naar Oekraïne te sturen. Het excuses is dat het deze tanks nodig heeft voor haar eigen verdediging, terwijl het tegelijkertijd beweert dat het niet bezorgd is over mogelijk conflict met Turkije. Alsof een conflict tussen deze beide NAVO-leden ook maar enigszins waarschijnlijk was, zelfs met hun slechte relaties. Ik hoop dat deze oorlog snel eindigt met een Oekraïense overwinning, maar deze terughoudendheid van haar bondgenoten om zich volledig toe te wijden aan steun is frustrerend en kost Oekraïense levens.
Tenslotte is er nog een kwestie die ik moet bespreken. Laten we Rusland zo compleet mogelijk uitsluiten van de internationale gemeenschap. Dat is inclusief Russische sporters. Een compromis dat hen toestaat om deel te nemen onder neutrale vlag mag dan wel beter zijn dan hun eigen vlag, maar het is nog steeds een farce. Je kunt niet verwachten dat Oekraïense sporters spelen tegen Russische sporters terwijl het Russische leger hun land vernielt. Als Russische sporters toch willen deelnemen kunnen zij afstand nemen van de oorlog door te migreren. De internationale tennisorganisaties ATP en de WTP begrijpen dit niet. Hetzelfde geldt voor het Internationaal Olympisch Comité, met haar naïeve voorzitter Thomas Bach. Bach denkt dat de Olympische Spelen vrede stimuleren en klaagt dat de Olympische Spelen worden gepolitiseerd door plannen om de Russen te weren. Hij vergeet compleet hoe gepolitiseerd en ineffectief voor vrede de Zomerspelen van 1936 waren. Je kunt politiek en sport niet scheiden, zoals het FIFA wereldkampioenschap voetbal 2022 in Qatar weer eens aantoonde. Laten we afwachten of het plan van de burgemeester van Parijs om Russen te weren van de Zomerspelen in 2024 aldaar gaat werken. Als dat plan niet mogelijk is, dan zouden we zo ver moeten gaan om massaal af te zien van deelname aan die Zomerspelen. Net zoals we dat in 1936 hadden moeten doen.