Verkiezingen Tweede Kamer 2012: ontwikkelingshulp

In juni schreven de VVD’ers Stef Blok en Ingrid de Caluwé dat het budget voor ontwikkelingssamenwerking met 3 miljard verlaagd kan worden naar 1,4 miljard. De VVD wil niet meer vasthouden aan de internationale norm om 0,7% van het nationaal inkomen uit te geven aan ontwikkelingshulp. Nederland is een van de vijf landen ter wereld die zich aan deze norm houden, volgens de OECD zijn de andere vier Zweden, Noorwegen, Luxemburg en Denemarken.

De argumenten voor de bezuiniging zijn dat ontwikkelingshulp niet effectief is en dat het geen kerntaak van de overheid is. Mensen kunnen immers zelf besluiten om geld te doneren voor ontwikkelingshulp. Met de komende verkiezingen is het daarom een goed idee om deze argumenten te evalueren. De VVD verschilt in dit opzicht met de linkse partijen die dit niet willen veranderen. De PVV wil ontwikkelingshulp helemaal van de begroting schrappen en het CDA houdt tot 2015 aan de norm vast.

Is ontwikkelingshulp effectief?

Volgens Blok en De Caluwé zijn er ‘veel dramatische mislukkingen’ en zijn er hulporganisaties die hun ‘eigen boekhouding niet eens op orde krijgen’. Maar welke mislukkingen dan, en welke organisaties? Ze treden in hun tekst niet in detail en ze doen dat ook niet in hun standpunt over ontwikkelingshulp op hun eigen website.

Het European Centre for Development Policy Management stelt dat economische ontwikkeling een veel grotere bijdrage heeft geleverd dan ontwikkelingshulp (zonder uitspraken te doen over de effectiviteit er van). Ook is het de vraag of de norm nog wel effectief is vanwege geldstromen die niet worden gerekend tot officiële ontwikkelingshulp en daarom buiten de norm vallen.

Oud-VVD-fractievoorzitter Joris Voorhoeve verwijst in zijn antwoord op Blok en De Caluwé naar een interessant onderzoek van Channing, Jones en Tarp (2010). Hun conclusie is dat ontwikkelingshulp wel degelijk helpt:

In our findings, aid has a positive and statistically significant causal effect on growth over the long run, with confidence intervals conforming to levels suggested by growth theory. Aid remains a key tool for enhancing the development prospects of poor countries.

En uit de conclusie:

…we conclude that the bleak pessimism of much of the recent aid–growth literature is unjustified and the associated policy implications drawn from this literature are often inappropriate and unhelpful. Aid has been and remains an important tool for enhancing the development prospects of poor nations.

Abolishing foreign aid, or drastically cutting it back, would be a mistake and is not warranted by any reasonable interpretation of the evidence. The challenge is to improve foreign assistance effectiveness so that living standards in poor countries are substantially advanced over the next three decades.

Critici zoals Dambisa Moyo staan lijnrecht tegenover hen. Zij stelt dat ontwikkelingshulp schadelijk is, maar haar onderzoek is sterk bekritiseerd. Ik denk dat ontwikkelingshulp inderdaad schadelijk kan zijn als het op de verkeerde manier gegeven wordt, maar dat brengt mij weer op het punt van Channing, Jones en Tarp (2010); we moeten daarom streven om ontwikkelingshulp nog effectiever te maken in plaats van het af te schaffen.

Liefdadigheid afdwingen wel of geen overheidstaak?

‘Het is niet een taak van de overheid om liefdadigheid af te dwingen’, aldus Blok en De Caluwé. Dit argument van de VVD dat wij ook zonder de overheid ontwikkelingshulp kunnen verlenen krijgt geen aandacht van de critici, maar is voor mij wél het meest belangrijke argument. In theorie heeft de VVD gelijk. Mijn salaris dat ik heb verdiend in 2011 bij mijn detacheerder OGD bedroeg € 3246 en 0,7% daarvan is € 22,72. Dat is niet veel en ik zou het best kunnen missen, als iedere andere Nederlander zo zou denken zou er niets aan de hand zijn als ontwikkelingshulp volledig wordt wegbezuinigd.

Maar de kern van de zaak is dat de overheid, ook onder de VVD, wel degelijk liefdadigheid (ik heb het liever over solidariteit) afdwingt. Dat is het geval met de zorgverzekering en AOW bijvoorbeeld. Waarom? Omdat mensen zonder dwang niet zo liefdadig zouden zijn. Mijn vermoeden is dat veel mensen geen 0,7% van hun inkomen zouden besteden aan ontwikkelingshulp als de overheid het niet doet. Wij hebben ons stelsel van sociale zekerheid omdat we solidair met elkaar zijn als inwoners van dit land, dan is het toch ook logisch dat wij tot op zekere hoogte solidair zijn met degenen buiten ons land? Die solidariteit met hen kunnen we net zo goed afdwingen als onze solidariteit met elkaar.

2 gedachten over “Verkiezingen Tweede Kamer 2012: ontwikkelingshulp”

  1. agnes van der sloot

    Ontwikkelings geld mag niet door de regering meer gegeven, worden, wij mensen kunnen dat best zelf geven, als we willen.
    De maatregel van de VVD is de juiste.
    Solidariteit moet niet opgelegd worden, er word al te veel opgelegd.
    Wij maken zelf wel uit of we geven aan arme landen.

  2. Bedankt voor je reactie Agnes, maar je vertelt enkel je standpunt. Wat zijn de redenen voor jouw standpunt? Zou je bijvoorbeeld wel vrijwillig 0,7% van je inkomen doneren voor ontwikkelingshulp? Of vind je dat 0,7% te veel is? Of ben je tegen solidariteit? Ben je dan ook tegen solidariteit met andere Nederlanders in de vorm van zorgverzekering en AOW?

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven