politiek

Een paar weken geleden waren er een tweetal berichten in het nieuws die mijn interesse wekten. Het betrof ideeën van de PvdA.

In De Pers las ik dat twee Tweede Kamer-leden van de PvdA van plan een wetsvoorstel in te dienen voor een wettelijk quotum voor het aantal vrouwen aan de top van het bedrijfsleven. Indien een bedrijf niet het quotum van 40% vrouwen in de topfuncties haalt, dan mag het bedrijf de deuren sluiten. Ik ben het volledig eens met de kritiek die het CDA levert op dit idiote idee. Dit idee is afgekeken van Noorwegen door de PvdA, waar het volgens hen zo geweldig zou werken. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat het voor ons dan gelijk een goed idee is.

Dit voorstel vereist positieve discriminatie, en positieve discriminatie is nog steeds discriminatie. Naar mijn mening is positieve discriminatie onmogelijk, het is een contradictio in terminis. En zelfs in het onwaarschijnlijke geval dat het initiatief-wetsvoorstel zou worden aangenomen, hoe zou een vrouw zich voelen als ze niet is aangenomen voor haar kwaliteiten maar om een quotum te halen? Het is een belachelijk plan, als liberaal denk ik dat PvdA zich er niet mee moet bemoeien door het probleem op deze manier op te lossen. Want ja, ik erken dat het een probleem is dat topfuncties blijkbaar ongelijk verdeeld zijn per geslacht. Ik lees in het artikel van De Pers dat Nederland zich in de achterhoede bevindt wat betreft het aantal vrouwen die leidinggevende functies invullen. Maar wellicht heeft dat zeer weinig met discriminatie te maken, en is het feit dat Nederlandse vrouwen kampioen in deeltijd werken zijn een oorzaak?

Iets later was in Nova te zien dat de PvdA-staatssecretaris Albayrak Birmese vluchtelingen in Thailand naar Nederland wil uitnodigen. Natuurlijk moeten vluchtelingen geholpen worden, maar waarom kan hun vluchtelingenkamp dan niet verbeterd worden, of kunnen zij lokaal geen huisvesting krijgen in Thailand? Als Nederland die vluchtelingen asiel verleent, zal de integratie veel geld kosten en komen die vluchtelingen terecht in een totaal andere cultuur. En Nederland is al veel te vol met een bevolkingsdichtheid van 395 mensen per vierkante kilometer. Blijkbaar is het hervestigingsbeleid van het VN-verdrag niet verplicht en werken er maar zes van de vijfentwintig EU-landen aan mee, waarom moet Nederland dan weer een voorloper zijn?

Staatssecretaris Bussemaker haalde veelvuldig het nieuws met het idee om meer aandacht te geven aan de rol van allochtonen bij de bevrijding van Nederland en Europa in de Tweede Wereldoorlog. Maar de rol die zij speelden bij de bevrijding van Nederland was nihil. De kritiek van “multiculturele geschiedvervalsing” terzijde, waarom moet dat zo onder de aandacht worden gebracht als hun bijdrage nihil was? Het lijkt een flauwe poging van de staatssecretaris om allochtonen die de dodenherdenking verstoren rustig te houden en meer te betrekken bij de dodenherdenking. Maar waarom moet dan een relatie worden gelegd tussen de allochtone inwoners van het hedendaagse Nederland en de rol van allochtone soldaten in de Tweede Wereldoorlog? Allochtonen kunnen toch ook begrip opbrengen voor het leed van de Europese slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog zonder extra aandacht voor allochtone slachtoffers?

Deze drie voorbeelden bewijzen voor mij weer eens dat de PvdA een partij is van multiculturalistische waanideeën en voorstander van een bemoeizuchtige overheid.

In de Elsevier van deze week is een interessant commentaar geschreven op de financiering van de publieke omroep, waar ik het volledig mee eens ben. In het kort gaat de argumentatie als volgt: de publieke omroep krijgt er 50 miljoen extra bij in 2008 (kijk hier ook even naar de rijksbegroting, onder financiering publieke omroep), en later misschien nog meer. Dit is slecht, want de reden om ooit een publieke omroep te beginnen was dat er te weinig commerciële aanbieders waren, en nu is dat niet meer het geval. Ook pleegt een publieke omroep concurrentievervalsing omdat zij meer kosten maken dan zij aan advertentieinkomsten binnenhalen, in tegenstelling tot commerciële omroepen.

Als liberaal vraag ik mij altijd af, is het wel verstandig dat de overheid interveniëert op bepaald terrein? Nee, mijns inziens niet, enerzijds omdat ik de mening deel dat de publieke omroep geen bestaansrecht meer heeft en concurrentievervalsing pleegt, maar ook omdat een overheid niet moet willen beslissen wat goed is voor het volk om op TV te zien. Een overheid maakt veel keuzes voor burgers, zoals bijvoorbeeld wat het curriculum is dat wordt onderwezen op onderwijsinstellingen. Tot op dat punt is zoiets onvermijdelijk om kwaliteit van het onderwijs te garanderen. Maar moet de overheid ook de kwaliteit van onze culture beleving garanderen? Nee, dat gaat te ver, want de burger kan die kwaliteit zelf bepalen door van het marktmechanisme gebruik te maken.

Zo is hebben wij in Nederland ook het Filmfonds dat zielige Nederlandse filmmakers geld toeschuift omdat zij het op eigen houtje niet kunnen redden op de markt. Want blijkbaar is het beleid van ministerie van OCW om te bereiken dat het volk ook nog wel eens naar Nederlandse films kijkt. Wat mij helemaal verbaasd is het volgende: “Commercieel kwetsbare Nederlandse films komen de komende drie jaar in aanmerking voor een vertoningsubsidie. Het doel is om zo in bioscopen en filmtheaters meer ruimte te krijgen. Hiervoor is 1,5 miljoen euro beschikbaar.” Dus films waar eigenlijk geen markt voor is, daar wordt wat subsidie tegenaan gegooid om het toch nog te laten vertonen! Hoezo maakbare samenleving?

Het marktmechanisme doet zijn werk goed, je hoeft maar een blik te werpen op wat er in de bioscopen wordt vertoond en je ziet dat het bijna allemaal films zijn uit de Verenigde Staten. Komt er veel Nederlands publiek op die films af? Ja. Moeten wij het daarom als een probleem zien dat er te weinig publiek naar Nederlandse films kijkt? Nee, want de films uit de VS zijn het meest bezocht en er worden weinig Nederlandse films vertoond of geproduceerd omdat het publiek heel tevreden is met films uit de VS. En die films uit de VS krijgen geen subsidie.

Maar ik ga wat verder in mijn stelling, Nederlandse filmproducenten moeten niet hun hand ophouden voor subsidie. Waarom? The Blair Witch Project uit, jawel, de VS, geef ik als bewijs. Zoals ik al vertelde, in de VS doet de overheid (voor zover ik weet) gelukkig niet aan het subsidiëren van filmproducenten. Dus wat dachten de makers van deze film? We gebruiken een budget van $ 25.000. En uiteindelijk heeft deze film $ 248 miljoen binnengehaald, Microsoft zou heel jaloers worden van zo’n winstmarge. Deze film werd geproduceerd met een fractie van het budget van gesubsidieerde Nederlandse films. De vrije markt werkt beter om innovatie te bevorderen.

Maar is er een probleem? Zoals ik al zei zijn veel mensen tevreden met buitenlandse films uit de VS en worden die het meest bezocht, dus blijkbaar is er te weinig belangstelling voor Nederlandse films, en wordt dat niet als probleem gezien. Als er geen probleem is, is er geen beleid nodig, want beleid poogt een verschil tussen de probleemsituatie en de wenselijke situatie op te heffen.

Bij de publieke omroep ligt het probleem iets genuanceerder, want ook ik prefereer het NOS Journaal boven Hart van Nederland en het RTL nieuws. Maar dat is puur omdat het voor de commerciële omroepen onmogelijk is om te concurreren met de publieke omroep vanwege de concurrentievervalsing. In de VS is weliswaar wel een publieke omroep, de PBS, maar daar zijn ook commerciële aanbieders zoals CNN, een nieuwszender van een hoger niveau dan het NOS Journaal hier. Zet de publieke omroep in de verkoop, en ik denk dat commerciële aanbieders best wel het NOS Journaal en Nova zouden willen voortzetten. Je zou alleen wat meer onderbrekingen krijgen voor reclame, maar dat is het mij wel waard als daar ongeveer € 800 miljoen mee kan worden bespaard.

Een aantal mensen die ik ken, zoals Debby de Heus, Paul Smeulders en Hidde Brugmans zijn respectievelijk raadslid voor GroenLinks in Tiel, burgercommissielid voor GroenLinks in Helmond en actief VVD-lid. Ik heb ook een interesse in politiek en wil meer met die interesse doen, maar ik heb nog geen stappen ondernomen. Ik denk dat ik daar binnenkort verandering in ga brengen, ik heb plannen om ook VVD-lid te worden en mij aan te sluiten bij de lokale VVD-fractie in mijn gemeente, Vianen. Waarschijnlijk zou ik mijzelf ook verkiesbaar stellen.

Een aantal eigenschappen van de lokale politiek irriteert mij. De lokale politiek is sowieso al niet vaak onderwerp van aandacht omdat de landelijke politiek het nieuws domineert, maar zij proberen bij lange na niet genoeg om te communiceren met de kiezer, zelfs niet tijdens de gemeenteraadsverkiezingen en al helemaal niet na de verkiezingen. Bij de verkiezingen geven partijen mij ook nooit een reden waarom ik weer voor die partij zou moeten stemmen, er wordt geen verantwoording afgelegd over wat een partij voor werk heeft verricht de afgelopen periode in de gemeenteraad en het college. Wellicht zou er politiek nieuws te lezen zijn in lokale of regionale kranten, maar hoeveel mensen lezen nog kranten? Ik niet, ik lees alleen landelijke kranten. Lokale politieke partijen zouden naar mijn mening beter moeten communiceren via websites, dat is tegenwoordig modern en ook heel makkelijk. Wanneer ik echter de website van de VVD Vianen bekijk, zie ik dat het triest gesteld is. Waar is Web 2.0? Ik zie een erg lelijke statische website zonder weblogs, regelmatig nieuws en forums. Een totaal gemiste kans om met de kiezer te communiceren. Als ik lid was van de VVD Vianen zou ik daar werk van maken.

Daarnaast is Vianen een gemeente met Vianen als de grote stad van 20.000 inwoners, twee kleine dorpen Everdingen met 1.300 inwoners en Hagestein met 1.500 inwoners en Zijderveld als hekkensluiter met 800 inwoners. Als er politiek nieuws is dan gaat het bijna alleen maar om Vianen, Zijderveld wordt zelfs niet eens genoemd in de programma’s van de partijen. Misschien is het vanzelfsprekend dat er weinig aandacht is voor een klein dorp als Zijderveld omdat er zo weinig gebeurt. Aan de andere kant realiseer ik mij misschien niet in hoeverre de lokale politiek invloed heeft op de gang van zaken in Zijderveld. De lokale politiek zou meer aandacht moeten besteden aan de kleine dorpen in de gemeente. Omdat ik in Zijderveld woon sta ik wel ver van de lokale politiek af, en weet ik misschien niet zo goed wat er speelt.

Het zou het mij een goede ervaring lijken om aansluiting te zoeken bij de VVD van Vianen en mij in de lokale politiek te verdiepen. Het gaat mij niet alleen om de ervaring, maar ik kan ook proberen om de problemen die ik zie in de lokale politiek op te lossen. Ik zal mij over een paar maanden er mee bezig gaan houden, eerst wil ik mijn rijbewijs halen. En ik wil op dit moment absoluut mijn studie de prioriteit geven, ik wil geen risico’s lopen door mijn tijd aan te veel verschillende dingen te besteden. De introductieweek van de opleiding geschiedenis vindt deze week plaats, en volgende week begint de opleiding echt.

Nee, volgens mij is er niets te vieren. Een monarchie is een ongewenste staatsvorm.

Mijn inspiratie voor deze post begon bij het bestuderen van het budget voor het Nederlandse koninklijk huis. Ik vind dat budget erg hoog en had het idee dat ons koningshuis erg veel geld kost, maar na wat onderzoek van mij blijkt dat toch niet helemaal te kloppen.

Het budget is hier te vinden in de Rijksbegroting voor 2007. Het inkomen (de C-component) van respectievelijk Beatrix, Willem-Alexander en Máxima bedraagt € 762.000 + € 226.000 + € 226.000 = € 1.214.000. In totaal bedraagt het budget voor de A-, B- (voor personele en niet-personele kosten) en de C-component € 5.908.000. De kosten die op andere begrotingen terecht komen zijn aanzienlijk hoger en bedragen € 90.737.000.

Het leek mij interessant om dit te vergelijken met andere monarchieën. Helaas is de informatie die hier over te vinden is niet zo gedetailleerd als in de Nederlandse Rijksbegroting. Voor de Zweedse monarchie is er een budget van 49,6 miljoen kr en 47,9 miljoen kr voor respectievelijk de hofhouding en de paleizen. 97,5 miljoen kr is volgens Google gelijk aan € 10,66 miljoen. Het budget voor de Deense monarchie bedraagt 64,3 kr, wat gelijk is aan € 8,63 miljoen. Voor de Noorse monarchie is het budget 136 miljoen kr, dit is gelijk aan € 16,7 miljoen. Voor de Britse monarchie is er een budget van £9,9 miljoen + £15,3 miljoen + £5,9 miljoen = £31,1 miljoen, dit is gelijk aan € 45,55 miljoen. Zoals ik al schreef is deze informatie niet zo gedetailleerd zoals in de Nederlandse Rijksbegroting voor 2007, waar alles precies verdeeld is onder verschillende posten. Daarom is een vergelijking moeilijk, want ik weet ook niet precies hoe de kosten die ik hier geef van de andere monarchieën berekend zijn en wat daar allemaal bij inbegrepen wordt. Maar als ik puur kijk naar de kosten van het Nederlandse koninklijk huis zelf, dus exclusief de kosten op de andere begrotingen (ik ga er van uit dat die niet meegerekend zijn in de budgets voor de Scandinavische monarchieën omdat die bedragen reëler lijken, en ik laat het Verenigd Koninkrijk er even buiten vanwege het afwijkende budget) dan valt de € 5.908.000 van ons koninklijk huis nog wel mee.

Vergeleken met andere monarchieën is onze monarchie dus waarschijnlijk niet zo duur. Maar hoe gaat de vergelijking met landen met een presidentieel systeem? Ik heb lang gegoogled, maar informatie was moeilijk te vinden. Uiteindelijk vond ik dit bericht over het Franse presidentschap, volgens het bericht worden de kosten daarvan geschat op € 80 miljoen, maar dit budget zou volgens de socialisten vooral door Chirac veroorzaakt zijn. In ieder geval is er kritiek op dergelijke hoge kosten, en geeft dit dus aan dat een presidentieel systeem goedkoper zou kunnen zijn dan een monarchie. Natuurlijk zou onze huidige monarchie ook goedkoper kunnen zonder deze af te schaffen. Uiteindelijk gaat het om de wens van de politiek om de hoogte van het budget vast te stellen.

Een vergelijking over het inkomen van de leden van het koninklijk huis zal wat makkelijker gaan dan de totale kosten. Onze minister-president Balkenende verdient net als alle andere ministers, € 122.109,90. Horst Köhler, de Duitse president, verdient ongeveer € 213,000 en blijft dat salaris ontvangen als hij zijn post verlaat. Bush verdient $441,000, wat gelijk is aan € 323.884. Maar zoals ik al in het begin schreef, Beatrix verdient € 762.000 en Willem-Alexander en Máxima ieder € 226.000. Dit is een belachelijk hoog salaris, zeker omdat zij volgens de openbare agenda niet een 40-urige werkweek hebben, het lijkt meer op een soort semi-vakantie.

Maar nu naar de kern van mijn verhaal. Het gaat niet over geld, hoewel dat natuurlijk wel een belangrijke factor is. Het belangrijkste is dat een monarchie is in strijd met democratie en meritocratie. De koningin heeft een aantal taken, de meest ingrijpende is waarschijnlijk het aanstellen van kabinets(in)formateur. Ook al heeft de koningin misschien niet zo veel macht in dit proces omdat zij handelt op basis van adviezen, het is wenselijk dat dit een transparant proces zou zijn omdat de formatie van groot belang is voor democratische verkiezingen. Ook is er sprake van ministeriële verantwoordelijkheid. De koningin heeft in ieder geval een zeker niveau van politieke invloed, en het is daarom zeer onwenselijk dat de koningin niet democratisch gekozen wordt. Een staatshoofd dat niet democratisch gekozen is, is ook in strijd met meritocratie. Om democratisch gekozen te worden dient een kandidaat moeite doen om strijd te leveren met andere kandidaten. De beste persoon (bij democratische verkiezingen, de populairste persoon) wint, en dit zorgt er voor dat de kandidaat die wint over bepaalde competenties beschikt en het verdient heeft om te winnen. Wellicht is onze huidige koningin een competent persoon, maar wat als er een troonopvolger zou komen die dat niet zou zijn? Koningin Juliana was een voorbeeld vanwege de Greet Hofmans-affaire. Zo zijn er meer affaires geweest, de Lockheed-affaire, de Bruinsma-affaire en de Margarita-affaire. Dit zorgt voor problemen met de ministeriële verantwoordelijkheid.

De leden van het koninklijk huis moeten worden aangesproken als majesteit of koninklijke hoogheid. In de aanhef van ieder wetsvoorstel en koninklijk besluit is ook nog te lezen dat Beatrix denkt te regeren bij de gratie Gods. Een minachting voor het volk als onderdanen, en de arrogantie om te menen dat God het koningschap zou legitimeren, dat is niet echt modern.

Toch denken veel mensen dat de monarchie een goed idee is. Deze mensen denken niet rationeel en zijn onverstandig. Deze mensen willen een monarchie puur en alleen maar omdat het een traditie is en omdat zij een symbool nodig hebben. Altijd komen zij weer met argumenten voor de monarchie omdat dit stabiliteit zou brengen. Ik heb dat argument al weerlegd door te wijzen op de problemen die de leden van het koninklijk huis creëren voor de ministeriële verantwoordelijkheid.

Volgens recent onderzoek is 73% voorstander van de monarchie en 17% voorstander van een republiek. Volgens een ouder onderzoek van 2003 is 86% voorstander van de monarchie. Dit onderzoek beantwoord ook een andere interessante vraag, want volgens dit onderzoek is 57% tegen erfopvolging. Ik denk dat een dergelijke uitslag draagvlak geeft voor een compromis: een democratisch gekozen koning(in) in plaats van erfopvolging, en voor de rest blijft alles hetzelfde. Eigenlijk een soort de facto president dus. En bezuinigen op het salaris natuurlijk.

Er zijn dus binnenkort verkiezingen, dus zal ik moeten kiezen welke partij mijn stem wint. De manier waarop mensen kiezen op welke partij zij gaan stemmen zie ik tekortschieten. Een van de dingen die tegenwoordig de meeste invloed hebben op kiezers zijn debatten op tv, het persoon van de lijsttrekker en websites zoals de stemwijzer.

Het debatteren op tv kan zeer informatief zijn voor kiezers, maar soms kan het ook vervallen in veel show, populisme en het afzeiken van de opponenten. Een ding dat altijd telt bij tv optredens is dat zij te weinig inhoud kennen en dat de lijsttrekkers een te prominente rol krijgen. Een partij is zoveel meer dan een lijsttrekker voor mij, ik vind een lijsttrekker van ondergeschikt belang. Wat ik zie als belangrijk is de ideologie van de partij. Wat zou het percentage kiezers zijn dat partijen met een ideologie kan associëren? Ook de partijprogramma’s, oftewel de politieke keuzes die zij maken, krijgen te weinig aandacht.

Websites zoals de stemwijzer die pogen de kiezer een stemadvies te geven door het laten beantwoorden van een aantal stellingen zijn helemaal misleidend, een voorkeur voor een partij wordt voor een belangrijk deel bepaald door de ideologie van een partij, niet door een aantal individuele politieke keuzes zoals de stemwijzer ons doet geloven. Als de stemwijzer daar rekening mee zou houden zouden wij in een ontkerkelijkt Nederland waarschijnlijk een stuk minder adviezen zien voor confessionele partijen. Ik vond het te idioot voor woorden dat ik het volgens de stemwijzer in een hoge mate met de SGP eens was.

Iets wat helemaal onbekend zal zijn voor veel kiezers zijn de financiële keuzes van de partijen. Gelukkig heeft het Centraal Planbureau een publicatie geschreven die de economische effecten van de verkiezingsprogramma’s bestudeert. Downloaden kan hier (advies, download de hele publicatie). Fascinerend om te lezen. Bijvoorbeeld, op pagina 15 is te lezen dat de VVD voor 3 miljard aan intensiveringen wil beperken terwijl de PvdA, SP en GL voor respectievelijk 3, 4 en 5 miljard extra willen uitgeven. Op pagina 23/24 is weer te lezen dat de VVD daar een EMU-saldo (voor de economie leken, het financieringstekort, een positieve waarde is een financieringsoverschot, saldo is in % BBP) van 0,9% voor weet te realiseren, terwijl de PvdA, SP en GL respectievelijk 0,6%, 0,3% en 0,3% weten te realiseren. Dat bevestigd mijn vermoeden dat de VVD echt beter op de schatkist zal passen, zoals zij sinds de kabinetten Balkenende al hebben bewezen. Ik lees nog even verder voor data over de EMU-schuld (voor leken, de staatsschuld).

Ik ben van plan op de VVD te stemmen. Zoals ik al zei vind ik het fijn dat de VVD weet om te gaan met belastinggeld. De linkse partijen willen veel uitgeven en een grote overheid, de VVD wil dat niet. De VVD is liberaal. Linkse partijen hebben de mond vol van duurzame energie en willen Nederland volbouwen met windmolens, de VVD heeft geen problemen met kerncentrales. De VVD kiest voor lastenverlichting, en dat trekt mij ook aan vanwege de hoge lastendruk in Nederland. Ik blijf mij er wel over verbazen dat de VVD – als liberalen – een plaats zien voor de publieke omroep, maar zij willen tenminste nog wel de publieke omroep beperken tot twee netten. Het ook jammer dat de VVD de hypotheekrenteaftrek in stand wil houden. Subsidie voor eigenwoningbezit heeft geen “positieve externe effecten” in termen van bestuurskunde, en volgens onderzoek van het CPB zou het beperken van de hypotheekrenteaftrek met 50% voordelen kunnen bieden.

Ter conclusie, ik weet dat het niet zal gebeuren dat een groot deel van de kiezers mijn advies zal opvolgen en zich verdiepen in de materie. Daarom zijn onverstandige kiezers het gebrek van democratie.